Podczas tegorocznej konferencji ASCO 2019 w Chicago przedstawiono najświeższe dane na temat 3-letnich przeżyć (OS) z badania klinicznego fazy III PACIFIC u chorych w III stadium zaawansowania nieoperacyjnego, niedrobnokomórkowego raka płuca (NDRP) leczonych lekiem durwalumab.
Okazało się, że po trzech latach przy życiu pozostaje 57% pacjentów – w porównaniu z 43,5% przyjmujących placebo. Badanie PACIFIC jest pierwszym badaniem z zastosowaniem immunoterapii, w którym wykazano 3-letni czas przeżycia całkowitego chorych z nieoperacyjnym, miejscowo zaawansowanym NDRP.
Durwalumab to ludzkie przeciwciało monoklonalne skierowane przeciw PD-L1, które blokuje oddziaływanie PD-L1 z PD-1 i CD80 na limfocytach T i indukuje odpowiedź immunologiczną, przełamując taktykę unikania ekspozycji na układ odpornościowy przez nowotwór.
Obecnie prowadzonych jest wiele badań klinicznych nad durwalumabem w monoterapii lub w skojarzeniu z innymi metodami terapeutycznymi w leczeniu różnych typów nowotworów.
Cząsteczka durwalumab (IMFINZI) w immunoterapii nowotworów
We wrześniu 2018 roku Komisja Europejska dopuściła do obrotu na terenie UE cząsteczkę durwalumab u pacjentów z miejscowo zaawansowanym, nieresekcyjnym niedrobnokomórkowym rakiem płuca (NSCLC w stadium III), u których nie doszło do progresji po zastosowanej radiochemioterapii oraz których nowotwór cechuje się ekspresją PD-L1 ≥1%. Decyzja została oparta na wynikach badania klinicznego fazy III PACIFIC, które wykazało istotny potencjał cząsteczki w leczeniu tej grupy chorych.
Lek durwalumab wskazany jest do stosowania jako terapia konsolidująca po jednoczasowej radiochemioterapi. Jest to pierwsza immunoterapia w leczeniu miejscowo zaawansowanego nieoperacyjnego NDRP w stadium III, której intencją jest próba całkowitego wyleczenia. W badaniu rejestracyjnym wykazano, że lek o 11 miesięcy wydłuża czas wolny od progresji oraz zmniejsza ryzyko śmierci o 32%.
Durwalumab posiada także rejestrację Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków FDA (zgoda na stosowanie leku na terenie Stanów Zjednoczonych).
31 października 2019 roku Prezes Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji uznał za zasadne objęcie refundacją immunoterapii durwalumabem w ramach programu lekowego „Leczenie niedrobnokomórkowego raka płuca (ICD-10 C34) – pod warunkiem obniżenia kosztów leku.
Miejscowo zaawansowany (III stopień) niedrobnokomórkowy rak płuca
Immunoterapia durwalumabem dotyczy chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca (NDRP), który stanowi około 85% przypadków wszystkich raków płuca. Znaczna część pacjentów diagnozowana jest w III lub późniejszym stadium rozwoju choroby, a więc bardzo późno.
W III stopniu zaawansowania raka płuca wyróżnia się stopień IIIA i IIIB – w zależności od miejscowego zaawansowania nowotworu i możliwości przeprowadzenia radykalnego zabiegu chirurgicznego. Stopień III oznacza, że nie są obecne przerzuty odległe do innych narządów (obecność przerzutów odległych jest cechą charakterystyczną dla IV stopnia) i możliwe jest przeprowadzenie leczenia o założeniu radykalnym (radiochemioterapii) – z intencją wyleczenia.
Stopień III stanowi około jedną trzecią wszystkich przypadków niedrobnokomórkowego raka płuca. U ponad połowy chorych nowotwór jest nieresekcyjny (niemożliwy do radykalnego usunięcia metodami chirurgicznymi). Od ponad 10 lat pomimo wielu badań dotyczących optymalizacji metod terapii, wyniki leczenia chorych na nieoperacyjnego, miejscowo zaawansowanego NDRP pozostawały niezmienione.
Obecny standardem postępowania stanowi radykalna radiochemioterapia, a następnie aktywny nadzór w celu monitorowania nawrotu choroby. Liczne próby kliniczne mają na celu wzmocnienie wyników leczenia miejscowego i poprawę wyleczeń całkowitych. Wyniki wspomnianego wcześniej badania PACIFIC wskazują na istotny potencjał immunoterapii durwalumabem w leczeniu tej grupy chorych.
Jak skomentował w rozmowie z serwisem PAP – Nauka w Polsce prof. Krzakowski z Centrum Onkologii w Warszawie: Największą szansą w związku z immunoterapią za pomocą inhibitorów punktów kontrolnych jest wprowadzenie wymienionych leków do leczenia chorych we wczesnych stadiach zaawansowania, tzn. do leczenia uzupełniającego leczenie chirurgiczne lub konsolidującego wyniki radioterapii/radiochemioterapii.
Badanie PACIFIC – skuteczność durwalumabu u chorych z rakiem płuca po radiochemioterapii
„Tsunami of Benefits” – tak podsumowano na kongresie ESMO 2017 w Madrycie zaprezentowane po raz pierwszy randomizowane badanie III fazy PACIFIC. Wykazano, że zastosowanie immunoterapii cząsteczką durwalumab po radykalnej radiochemioterapii u chorych na miejscowo zaawansowanego, nieoperacyjnego niedrobnokomórkowego raka płuca powoduje wydłużenie mediany czasu wolnego od progresji choroby.
Było to pierwsze od wielu lat badanie kliniczne, w którym udało się poprawić skuteczności leczenia w populacji chorych bez przerzutów odległych, u których radiochemioterapia jest stosowana z intencją wyleczenia.
Na kongresie ASCO w Chicago, który odbył się na przełomie maja i czerwca 2019 roku ogłoszono najświeższe dane (tzw. update) na temat 3-letnich przeżyć (OS) z badania klinicznego fazy III PACIFIC. Okazało się, że 57% pacjentów pozostaje przy życiu po trzech latach w porównaniu z 43,5% w grupie kontrolnej otrzymującej placebo.
Immunoterapia durwalumabem w Polsce
Immunoterapia durwalumabem nie jest obecnie dostępna w Polsce, ale trwają starania o jej refundację dla polskich pacjentów. Pewnym rozwiązaniem na tym etapie pozostaje poszukiwanie badań klinicznych, w ramach których można skorzystać z leczenia immunoterapią.
Jak podkreślają eksperci – ogromnie ważny pozostaje również aspekt leczenia pacjenta zgodnie ze standardami światowymi, czyli przed podaniem terapii konsolidującej durwalumabem pacjent powinien być leczony jednoczasową radiochemioterapią.
Ze względu na różnego rodzaju ograniczenia systemowe w naszym kraju – spośród ok. 1 500 chorych rocznie, którzy mają wskazanie do jednoczasowej radiochemioterapii, tylko ok. 250 pacjentów faktycznie ją otrzymuje.
Więcej:
- https://www.cancer.org/latest-news/fda-approves-imfinzi-durvalumab-for-some-lung-cancers.html
- www.vjoncology.com/video/aceqyd8cx_e-durvalumab-improves-pfs-in-stage-iii-lung-cancer/
- https://immuno-oncologynews.com/2019/06/07/imfinzi-improving-survival-rates-advanced-nsclc-pacific-trial/
- http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C31212%2Cprof-maciej-krzakowski-nobel-w-dziedzinie-medycyny-calkowicie-zasluzony.html
- Materiały konferencyjne z „Diagnostyka i leczenie raka płuca – obecnie i prognozy na przyszłość”, 25.02.2019
- http://bipold.aotm.gov.pl/
