W dniach 16-18 sierpnia 2023 roku w Warszawie odbyła się XIII Letnia Akademia Onkologiczna dla Dziennikarzy. Jeden z paneli poświęcony został immunoterapii nowotworów.
Poniżej relacja z najważniejszymi informacjami oraz materiał video – nagranie konferencji.
Immunoterapia: rewolucja w raku płuca
Jeszcze do niedawna chorzy ze zdiagnozowanym rakiem płuca, u których nie wdrożono leczenia, przeżywali około pół roku. Standardowe na tamten czas leczenie – chemioterapia pochodnymi platyny – wydłużała ten czas do około roku. Obecnie rola chemioterapii w leczeniu raka płuca jest coraz bardziej ograniczona, a Polscy onkolodzy mają coraz szersze możliwości stosowania innych opcji, takich jak immunoterapia.
O rewolucji w leczeniu raka płuca możliwej dzięki immunoterapii mówiła podczas XIII Letniej Akademii Onkologicznej dla Dziennikarzy dr. n. med. Katarzyna Stencel z Katedry i Kliniki Onkologii Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
Jak podkreśliła ekspertka, przyjmuje się, że chorzy, którzy powinni być leczeni z udziałem immunoterapii powinni stanowić co najmniej 40%, a zastosowanie samej chemioterapii schodzi dziś na margines.
Immunoterapia w raku płuca spełnia definicję rewolucji.
Pierwsze badania w raku płuca z zastosowaniem immunoterapii dotyczyły chorych po niepowodzeniu pochodnych platyny. Zaobserwowano, że chorzy leczeni niwolumabem czy atezolizumabem mieli szansę żyć dłużej w porównaniu do chorych leczonych chemioterapią. Z czasem okazało się, że immunoterapia jest też skuteczna w leczeniu konsolidującym, uzupełniającym, a w ostatnim czasie – również w leczeniu przedoperacyjnym.
Zastosowanie immunoterapii wymaga oznaczenia ekspresji PD-L1, a w zależności od jego wartości możliwe jest zastosowanie poszczególnych cząsteczek immunokompetentnych bądź ich skojarzenia, również z chemioterapią.
Stosunkowo nowym schematem terapeutycznym jest zastosowanie skojarzenia niwolumabu oraz ipilimumabu z dwoma cyklami chemioterapii, która wykazuje największą skuteczność u chorych z ekspresją PD-L1 <1%, z rakiem płaskonabłonkowym.
W leczeniu konsolidującym, w 3 stopniu zaawansowania, gdzie nie ma możliwości przeprowadzenia zabiegu operacyjnego dodanie immunoterapii przez okres 12 miesięcy pozwala na wydłużenie życia pacjenta aż o 1,5 roku.
Ekspertka wskazuje, że od września dostępne będzie również wykorzystanie immunoterapii w leczeniu uzupełniającym dla chorych z wysoką ekspresją PD-L1. Specjaliści czekają natomiast na refundację nowo zarejestrowanego wskazania do stosowania immunoterapii w ramach leczenia przedoperacyjnego – dodanie do chemioterapii 3 podań immunoterapii niwolumabem może przełożyć się na dużo wyższy odsetek patologicznych, całkowitych odpowiedzi na leczenie, a tym samym na wydłużenie czasu przeżycia całkowitego chorych.
Działania niepożądane w przypadku tych terapii mogą dotyczyć każdego układu i narządu i mogą pojawić się nie tylko w trakcie leczenia, ale i wiele miesięcy po. Ekspertka podkreśla, że zakończenie immunoterapii z powodu działania niepożądanego to nie koniec świata – chorzy, którzy zakończyli leczenie mogą nawet przez długi okres nie mieć konieczności wdrożenia kolejnego leczenia.
ZOBACZ WIĘCEJ: IMMUNOTERAPIA W RAKU PŁUCA
Czy w 2023 roku „nowotwory męskie” leczymy w Polsce zgodnie z aktualną wiedzą medyczną?
– Program lekowy dla chorych na raka prostaty bardzo się poprawił, jeden z leków został przeniesiony do katalogu chemioterapii co pozwala nam zdecydowanie szerzej go stosować i nowocześniej tych pacjentów leczyć. Bardzo często pacjent umiera z rakiem stercza a nie na raka starcza, bardzo często umiera z powodów kardiologicznych – mówił podczas debaty prof. Jakub Kucharz.
Skąd mamy w kraju tak dużą zachorowalność?
– Pandemia przyczyniła się do zwiększonej ilości pacjentów w zaawansowanym stadium nowotworu. Wielu pacjentów nie zgłosiło się do lekarza na czas. Pandemia przesunęła i opóźnia czas leczenia pacjentów w czasie nie tylko pacjentów onkologicznych i w momencie kiedy ci pacjenci zaczęli się pojawiać trafili na niewydolne już w bardzo dużym zakresie jednostki opieki medycznej – podkreślił prof. Piotr Wysocki.
Ekspert podsumował też kwestię leczenia raka gruczołu krokowego, gdzie zmieniło się bardzo dużo i bardzo zbliżyliśmy się do możliwości terapeutycznych, które są już standardowe w krajach Europy Zachodniej. Program odpowiada praktycznie w 100% naszym polskim wytycznym. W raku gruczołu krokowego obserwuje się więc ogromny postęp, jest tylko kilka kwestii do doszlifowania.
– Natomiast jeżeli chodzi o leczenie chorych z rakiem pęcherza to jest to program, który uznaje za najbardziej niesprawiedliwy program lekowy, jaki funkcjonuje w tej chwili w Polsce. Jest to program lekowy, którzy każe chorych nie mających szczęścia. Nie uwzględniono w nim zaleceń i program pozwala na zastosowanie immunoterapii tylko u chorych, u których chemioterapia dała efekt. Jeżeli chory nie zareaguje na chemioterapię, to w dalszej ścieżce leczenia nie ma żadnej opcji terapeutycznej – wyjaśnił prof. Wysocki.
I dodał:
– Jest to program, który będzie wymagał zmian, ponieważ w raku pęcherza moczowego w ostatnich kilku latach się bardzo dużo zmieniło i nasze aktualne zalecenia krajowe nie pokrywają się z programem lekowym.
PRZEJDŹ DO: CENTRUM PRASOWE
